Rzeka Wisła dla jednych kajakarzy wiąże się z ogromnym wyzwaniem, zwłaszcza gdy do pokonania jest odcinek od źródeł do ujścia, dla innych jest szeroka i nudna, jeszcze inni boją się nią pływać. Wisła jest najdłuższą rzeką w Polsce. Jej źródła znajdują się w Beskidzie Śląskim, na północnych stokach Baraniej Góry, na wysokości 1125 m npm. Z Baraniej Góry spływają dwa potoki: Czarna i Biała Wisełka, łączące się w jedną rzekę na terenie uzdrowiska Wisły.
Największa nasza rzeka płynie przez całą Polskę od Karpat do Bałtyku, układając bieg w kształt wielkiej litery „S”. W górnym biegu rzeka Wisła przepływa przez Pogórze Śląskie, Kotlinę Oświęcimską, Bramę Krakowską, następnie Kotlinę Sandomierską oraz Małopolski Przełom Wisły. W środkowym biegu Wisła płynie przez Nizinę Środkowomazowiecką, wreszcie przez Pradolinę Toruńsko-Eberswaldzką, Dolinę Dolnej Wisły i uchodzi do Bałtyku na wschód od Gdańska między Świbnem, a Mikaszewem.
Długość rzeki Wisły wynosi 1047 km, choć nie które źródła podają, że jest to 1060 km. Długość szlaku kajakowego od Goczałkowic do Gdańska (przystań na Motławie) wynosi 999 km. Spadek na szlaku od Goczałkowic do ujścia Przemszy wynosi 30 cm/1 km, a od ujścia Przemszy do ujścia Wisły do Bałtyku wynosi tylko 24 cm na 1 km kwadratowy. Poza górnym biegiem na terenie Beskidu Śląskiego, gdzie płynie jako górski potok, na całej prawie długości Wisła jest rzeką typowo nizinną. Różnice spadków na jej szlaku kajakowym nie są duże: 35 cm na 1 km między ujściami Skawy i Rudawy (największy spadek na całym szlaku) i 16 cm na 1 km na odcinku od ujścia rz. Wierzycy do Bałtyku.
Wisła przyjmuje z prawej strony 73 dopływy, z lewej tylko 27. Ta asymetryczność znajduje również wyraz w wielkości powierzchni jej prawobrzeżnego dorzecza w stosunku do względnie małej powierzchni lewobrzeżnego. Szerokość koryta rzeki zależna jest od stanu jej uregulowania. Średnia wynosi: w górnym biegu 50—100 m, około 1000 m w biegu średnim i około 400 m niżej Silna, w jej części uregulowanej. Na skutek tego, że Wisła jest jeszcze na większości swych odcinków rzeką w małym stopniu uregulowaną, dziką, stan wody na niej ulega silnym wahaniom, zależnie od opadów lub roztopów wiosennych. Najniższy stan wody utrzymuje się w końcu sierpnia, we wrześniu i październiku. Okresy regularnych, corocznych przyborów przypadają na miesiąc marzec i kwiecień oraz na koniec czerwca i początek lipca. W niektóre lata woda przybiera również w pierwszych dniach sierpnia.
Spływanie Wisłą kajakiem jest możliwe, przy wysokim stanie wody, już z rejonu Strumienia – Drogomyśla, w praktyce jednak jej szlak kajakowy zaczyna się od Goczałkowic, a żeglarski od ujścia Przemszy (Oświęcimia), gdzie zaczyna się część żeglowna rzeki. Poza zaporą w Goczałkowicach, śluzą koło Przewozu, zaporą we Włocławku i śluzami na terenie delty jej ujścia, przeszkód na niej zasadniczo nie spotykamy. Pamiętać jednak należy o tym, że głębokość i szerokość koryta, silna fala, ruch statków oraz silne wiatry, wiejące często z przodu (pod prąd), wymagają nie tylko wprawy, ale również zachowania maksimum ostrożności i rozwagi. Niewprawni, początkujący turyści wodni na wędrówki po Wiśle powinni udawać się jedynie pod opieką wprawnych, doświadczonych kajakowców lub żeglarzy.
Od początku szlaku żeglownego Wisły (ujście rz. Przemszy) rozpoczyna się oznaczenie odległości na niej, a szlak żeglowny jest wytyczony w górnej części tykami, od Piotrowina (km 325) pławami, w dolnym biegu, w części uregulowanej, bakenami brzegowymi (tarczami brzegowymi). Ostatnio jednak, ze względu na bezpieczeństwo żeglugi, w niektórych miejscach tego odcinka umieszczono pławy. Na wielu odcinkach rzeka Wisła jest już uregulowana, jednak jeszcze przez wiele kilometrów płynie dziko i to ma swój urok.
Szlak Wisły jest nadzwyczaj interesujący ze względu na jej specyficzny krajobraz. Szeroko rozlana, w brzegach obramowanych zielenią, obfitująca w piaszczyste plaże, stwarza dobre warunki dla turystyki wodnej. Specjalnie malowniczo krajobraz Wisły prezentuje się w jej trzech przełomach; gdy toczy swe wody w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, przez Wyżynę Lubelską oraz przez morenowe wzniesienia pojezierzy północnych. Na ziemiach Mazowsza rozlewa się szeroko, płynie w odnogach, łachach, w korycie jej są malownicze wyspy i kępy.
Pod względem historyczno-krajoznawczym szlak Wisły przedstawia wyjątkową wartość, na jej brzegach bowiem leżą najstarsze polskie miasta, obfitujące w zabytkowe budowle, pomniki kultury narodowej. Na jej szlaku powstały dwa wspaniałe polskie miasta – stolice: Kraków i Warszawa. W sąsiedztwie dolnego biegu rzeki pozostały ślady obróconego wniwecz, wrogiego Polsce i Słowiańszczyźnie Zakonu Krzyżackiego, u ujścia leży polski Gdańsk.
Dobrych do biwakowania miejsc jest dużo, bądź na brzegach Wisły, wyspach i kępach, bądź na obwałowaniach. Woda jej nie nadaje się do picia i gotowania, a niżej większych miast i osiedli przemysłowych również do kąpieli. Rzeka Wisła nadaje się zarówno na wędrówki grup mniejszych, jak i spływy masowe.
Na podstawie przewodnika
„Turystyczne Szlaki Wodne Polski”
Bronisława Jastrzębskiego